Kategoria: Płuca
Opublikowano: 30.07.2022
Aktualizacja: 16.09.2022

Choroby płuc są wywołane nie tylko przez palenie papierosów. I objawiają się nie tylko kaszlem.

Choroby płuc w statystykach

  • Nowotwory płuc zajmują drugie miejsce co do częstości występowania wszystkich nowotworów w Polsce. Choroba występuje prawie wyłącznie u palaczy. Co roku na raka płuca umiera ponad 20 tysięcy Polaków.
  • Szacuje się, że około 2 miliony Polaków choruje na POChP.
  • Ponad 4 mln osób w Polsce (dzieci i dorosłych) cierpi na astmę oskrzelową.
  • Pulmonolodzy alarmują, że z roku na rok rośnie liczba Polaków, którzy zapadają na choroby płuc.

Jakie są najczęstsze choroby płuc?

Choroby płuc to duża grupa schorzeń o różnym pochodzeniu. Dotykają osoby w każdej grupie wiekowej.

Główne z nich to:

  • choroby infekcyjne, zakaźne – na skutek styczności z wirusami lub bakteriami np. zapalenie płuc, gruźlica, COVID-19
  • choroby o podłożu alergicznym – astma, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
  • choroby onkologiczne – nowotwory płuca (w tym rak płuca) i opłucnej oraz śródpiersia
  • przewlekłe niezakaźne choroby płuc – POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc)
  • zaburzenia oddychania w czasie snu – np. bezdech senny.

Czynniki ryzyka chorób płuc

  • Dym tytoniowy – palenie czynne i bierne.
  • Ekspozycja na wewnętrzne źródła emisji zanieczyszczeń (opalanie mieszkań i gotowanie z użyciem biopaliw).
  • Otyłość.
  • Brak aktywności fizycznej, spadek wydolności płuc.
  • Zanieczyszczenie środowiska – przemysłowe i komunikacyjne.
  • Ekspozycja na radon i azbest.
  • Ekspozycja na pyły i substancje chemiczne w miejscu pracy.
  • Predyspozycje rodzinne.
  • Częste zakażenia układu oddechowego, zwłaszcza w dzieciństwie.
  • Niedoleczone, przewlekłe stany zapalne w obrębie układu oddechowego.
  • Stany niedożywienia i niedoborów w organizmie.

Niepokojące objawy

Nie należy lekceważyć takich objawów jak:

  • kaszel utrzymujący się dłużej niż 3 tygodnie
  • kaszel z odkrztuszaniem plwociny
  • obecność krwi w odkrztuszanej plwocinie
  • chrypka
  • bóle w klatce piersiowej lub bóle barku
  • świszczący oddech
  • niezamierzona utrata masy ciała
  • nocna potliwość, niewyjaśnione stany gorączkowe
  • senność dzienna.

Profilaktyka

  • Rzuć palenie tytoniu, a najlepiej nie sięgaj po pierwszego papierosa.
  • Unikaj biernego palenia, chroń dzieci przed dymem tytoniowym.
  • Utrzymuj aktywność fizyczną, lecz unikaj jej na zewnątrz w okresach pogorszenia jakości powietrza.
  • Odżywiaj się zdrowo, pamiętaj o urozmaiceniu diety (darmowe plany żywieniowe z przepisami na zdrowe dania znajdziesz na portalu Diety.nfz.gov.pl.).
  • Unikaj kontaktu z osobami chorymi na infekcje i choroby zakaźne.
  • Zadbaj o całkowite wyleczenie przeziębień.
  • Pamiętaj o częstym wietrzeniu pomieszczeń.
  • W przypadku alergii i astmy – unikaj lub ogranicz kontakt z alergenami.
  • Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny w pracy w zawodach narażonych na czynniki szkodliwe dla układu oddechowego.
  • Zaszczep się przeciw grypie i przeciw COVID-19.

 

Przyczyną wielu schorzeń układu oddechowego jest dym tytoniowy, który zawiera w swoim składzie 4000 związków chemicznych, w tym ponad 400 o działaniu drażniącym i 50 o działaniu rakotwórczym.

Program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP)

Program adresowany jest do osób powyżej 18 roku życia palących tytoń. Celem programu jest ocena stanu zdrowia płuc, pomoc w rzuceniu nałogu palenia i wzrost świadomości zdrowotnej. U osób w wieku 45–65 lat biorących udział w programie stosuje się diagnostykę POChP, kluczowe badanie, które jest wykonywane, to spirometria.

Pojemność życiowa płuc, a tym samym wydolność płuc spada wraz z wiekiem, u palaczy spadek ten następuje 2–3 razy szybciej. Warto podjąć działania zmierzające do rozstania się z nałogiem, aby poprawić parametry życiowe płuc i uchronić się przed wieloma schorzeniami.

 

Szczegółowe informacje:

Portal Pacjent | Program profilaktyki chorób odtytoniowych

 

Do pobrania

Profilaktyka chorób płuc

pdf, 718 KB