Kategoria: Układ krążenia
Opublikowano: 30.07.2022
Aktualizacja: 09.10.2023

Serce to nie tylko pompa, to część ważnego układu w naszym ciele. Dbaj o nie, bo to choroby tego układu zabijają najwięcej osób na świecie.

Choroby serca

  • Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią najczęstszą przyczynę zgonów na świecie.
  • Na zawał serca w naszym kraju co roku umiera ok. 15 tysięcy osób.
  • Na nadciśnienie tętnicze choruje ponad 10 milionów pacjentów.
  • O niewydolności serca kardiolodzy mówią w kategoriach nowej, niezakaźnej epidemii. Szacuje się, że dziś cierpi na nią ok. miliona Polaków, w ciągu dekady liczba chorych zwiększy się o połowę.

Czym są choroby serca?

Choroby sercowo-naczyniowe to grupa zaburzeń serca i naczyń krwionośnych. Do najistotniejszych czynników ryzyka w przypadku chorób serca należą:

  • nadciśnienie tętnicze krwi
  • zaburzenia gospodarki lipidowej
  • cukrzyca
  • palenie tytoniu
  • niewłaściwe odżywianie
  • siedzący tryb życia
  • nadwaga i otyłość
  • nadmierny przewlekły stres
  • wiek
  • płeć.

Najczęstsze choroby serca

Mięsień sercowy działa niczym pompa, która rozprowadza tak cenną dla organizmu człowieka krew. Do głównych chorób serca należą:

  • choroba wieńcowa – niedokrwienna serca
    • polega na niedotlenieniu komórek mięśnia sercowego, które prowadzi do jego niewydolności. Główne objawy to: duszności i ból w klatce piersiowej, pocenie się, płytki oddech i osłabienie
  • zaburzenia rytmu serca
    • zaburzenia rytmu serca, czyli arytmia, to stan, w którym skurcze mięśnia sercowego są nieregularne, poza normą określającą ich częstotliwość.
      U zdrowego człowieka serce bije około 60–80 uderzeń na minutę
  • niewydolność mięśnia sercowego
    • jest to stan, w którym uszkodzony jest mięsień sercowy. Krew pompowana jest znacznie wolniej, a ilość dostarczanego tlenu i składników odżywczych jest mniejsza, prowadząc w ten sposób do niewydolności serca. Główne objawy to: wysoki poziom zmęczenia, duszność, obrzęki stóp
  • zapalenie mięśnia sercowego
    • to choroba polegająca na wystąpieniu stanu zapalnego komórek serca. Głównymi objawami są: duszność, bóle w klatce piersiowej, kołatanie serca, a także tachykardia, obrzęki kostne i męczliwość.
  • nerwica serca
    • nerwica serca to zaburzenie, bezpośrednio związane ze stresem.
      W sytuacjach stresowych serce może zwiększyć wydajność nawet pięciokrotnie, a osoba borykająca się z tym problemem odczuwa przyspieszone bicie serca, kołatanie, duszność w klatce piersiowej, mdłości.
Darmowy plan żywieniowy DASH NADCIŚNIENIE jest dostępny na portalu Diety NFZ (link otwiera się w nowej karcie)

Jak zadbać o zdrowe serce?

  • Spożywaj zdrowe tłuszcze

Ludzki organizm potrzebuje tłuszczów wielonienasyconych i jednonienasyconych. Jedyny rodzaj, bez którego może się obejść, to tłuszcze trans, które są dodawane do żywności wysokoprzetworzonej. Spożywanie tłuszczów trans zwiększa ryzyko udaru i chorób serca.

  • Dbaj o higienę jamy ustnej

Zaburzenie flory bakteryjnej jamy ustnej determinuje 3-krotnie zwiększony wzrost zachorowań na choroby sercowo-naczyniowe m.in. zawał mięśnia serca, udar mózgu, przewlekła niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca.

  • Pamiętaj o odpowiedniej ilości snu

Zadbaj o minimum 8-godzinny nieprzerwany odpoczynek w nocy. Jeśli chrapiesz lub cierpisz na bezdech senny, podejmij leczenie.

  • Zadbaj o aktywność fizyczną

Długie siedzenie zwiększa ryzyko zakrzepicy żył głębokich. Sprzyja również występowaniu nadwagi i otyłości, dlatego ruszaj się przez cały dzień. Parkuj dalej od biura, spaceruj kilka razy w czasie pracy.

  • Unikaj palenia (również biernego)

Według Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego wdychanie dymu tytoniowego przyczynia się rocznie do około 34 tysięcy przedwczesnych zgonów z powodu chorób serca i do ponad 7 tysięcy przypadków śmierci spowodowanych rakiem płuc.

  • Badaj się profilaktycznie.

Dieta DASH dla zdrowego serca

W profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych na tle miażdżycy eksperci rekomendują żywność nieprzetworzoną lub mało przetworzoną, zawierającą błonnik. Szczególnie polecana jest dieta DASH, uznawana za złoty standard diety dla zdrowego serca, a właściwie dla zdrowych tętnic wieńcowych.

DASH jest doskonałym elementem profilaktyki pierwotnej wielu chorób dietozależnych. To dieta o właściwościach prozdrowotnych, pomaga obniżyć ciśnienie tętnicze i zapobiega jego rozwojowi, pomaga też obniżyć poziom cholesterolu LDL, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy typu 2.

Program Profilaktyki Chorób Układu Krążenia

Program ChUK skierowany jest do osób, które:

  • w danym roku kalendarzowym mają 35, 40, 45, 50, 55 lat
  • obciążone są czynnikami ryzyka (palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia gospodarki lipidowej, niska aktywność ruchowa, nadwaga i otyłość, upośledzona tolerancja glukozy, nadmierny stres, nieracjonalne odżywianie się, wiek)
  • nie mają rozpoznanej choroby układu krążenia
  • w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach programu.

Szczegółowe informacje o programie znajdziesz na stronach:

Program profilaktyki chorób układu krążenia | Portal Pacjent (link otwiera się w nowej karcie)

Programy profilaktyczne | Portal NFZ (link otwiera się w nowej karcie)

Lista placówek biorących udział w programie:

Wyszukiwarka Gdzie Się Leczyć – programy profilaktyczne (link otwiera się w nowej karcie)

Do pobrania

Profilaktyka chorób serca

pdf, 729 KB