Aktualizacja: 16.04.2024
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Dowiedz się, jak go rozpoznać
Wcześnie wykryty rak piersi jest niemal w 100% uleczalny. Dlatego zadbaj o profilaktykę, szczególnie jeśli:
- jesteś kobietą (choć rak piersi może pojawić się również u mężczyzn)
- masz uwarunkowania genetyczne i w Twojej rodzinie ktoś chorował
- miałaś wcześnie pierwszą miesiączkę lub późno menopauzę
- masz ponad 50 lat
- późno urodziłaś pierwsze dziecko.
Badaj sama swoje piersi
Wiele zmian w piersiach kobiety wykrywają podczas samobadania. Dlatego wykonuj takie badanie co miesiąc, 3-5 dni po zakończeniu miesiączki. A jeśli już nie miesiączkujesz, w ustalony dzień miesiąca. Rób to regularnie – dzięki temu wyczujesz ewentualną różnicę między kolejnymi samobadaniami.
Jak wykonać samobadanie piersi?
1. Stań przed lustrem, opuść ramiona i przyjrzyj się swoim piersiom.
2. Unieś ręce do góry. Obejrzyj dokładnie swoje piersi. Każda asymetria dotycząca kształtu lub wielkości brodawek, otoczki lub całej piersi może być znakiem ostrzegawczym. Sprawdź w szczególności:
- kształt brodawek i otoczek
- zabarwienie
- zmiany skórne
- wielkość, kształt i symetrię piersi.
3. Oprzyj dłonie na biodrach i obejrzyj raz jeszcze swoje piersi. Porównaj symetrię i wygląd piersi. Następnie pochyl się lekko do przodu i ponownie obejrzyj swoje ciało.
4. Złącz trzy środkowe palce dłoni. Unieś lewą rękę nad głowę, a palcami prawej dłoni sprawdź swoją lewą pierś. W trakcie badania zataczaj palcami niewielkie koliste ruchy. Siła ucisku palców powinna być trójstopniowa, od słabego, przez umiarkowany do mocnego. Nie pomiń żadnego obszaru na powierzchni piersi i dokładnie zbadaj dół pachowy oraz okoliczne węzły chłonne. To samo wykonaj z prawą piersią.
5. Połóż się wygodnie na plecach, jedną rękę umieść za głową, a drugą ręką zbadaj pierś jak w punkcie 4. Zbadaj w ten sposób obie piersi.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Zgłoś się do lekarza, jeśli zauważysz:
- zmianę wielkości i kształtu w obrębie piersi
- guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi, lub pod pachą
- wciąganie skóry piersi, otoczki lub brodawki
- zmiany skórne w obrębie piersi.
Program profilaktyki raka piersi
Jeśli masz od 45 do 74 lat, wykonaj bezpłatne badanie mammograficzne w ramach programu profilaktycznego. Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania. Wystarczy, że umówisz się na badanie.
Program skierowany jest do kobiet, które:
- nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
- zakończyły okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi pozostają w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
- zakończyły leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.
Czym jest mammografia?
Mammografia to badanie, które pozwala:
- wykryć raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju
- znaleźć nieprawidłowości, zanim będzie je można wyczuć.
Mammografię wykonuje się za pomocą promieni rentgenowskich. Badanie trwa kilka minut. W czasie badania wykonuje się dwa zdjęcia każdej piersi.
