Kategoria: Zdrowie psychiczne
Opublikowano: 18.06.2025

Czasami każdy przechodzi kryzys lub trudności, a zmiana w życiu może spowodować spadek nastroju. Jeśli przygnębienie trwa tygodniami i nic Cię nie cieszy, poradź się lekarza

Nie masz energii, nie dają Ci radości sprawy, które wcześniej cieszyły, masz obniżony nastrój, przygnębienie nie przechodzi przez ponad 2 tygodnie – może potrzebujesz pomocy lekarza.  Jeśli nie chce Ci się żyć ani wstać z łózka – możesz mieć depresję.

Przechodzenie trudności, kryzysów życiowych lub zmian prowadzi do napięcia, a nawet stanów depresyjnych. Kryzys psychiczny dotyka pawie każdego człowieka przynajmniej raz w życiu.  Może przyjść nieoczekiwanie. Powody są różne, np.: strata bliskiej osoby, utrata pracy, choroba, kłopoty rodzinne, stres, ale również przechodzenie naturalnych procesów, jak menopauza u kobiet czy andropauza u mężczyzn. Kryzys brak równowagi wynikać z trudnej sytuacji lub długotrwałego stresu. Często człowiek nie może sobie sam poradzić.

Na depresję choruje około 1,5 miliona Polaków w różnym wieku. Obecnie jest najczęstszą chorobą psychiczną. Rocznie zapada na nią 6-12 proc. dorosłych w tak zwanej sile wieku i ok. 15 proc. starszych osób. Często chorują też bardzo młodzi ludzie.

Zdrowie psychiczne to pełny dobrostan, który pozwala na rozwój, samorealizację w poczuciu własnej wartości. Warto o to zawalczyć. Czujesz, że nie dajesz rady, psychika Ci siadła, to znaczy, że potrzebujesz fachowej opieki. Depresja i inne choroby psychiczne wymagają pomocy lekarza. Warto dodać, że zarówno chłopaki i mężczyźni również mogą okazywać cierpienie, słabość i prosić o pomoc. Często tego unikają.

Pomoc psychiatryczną znajdziesz w:

  • poradniach zdrowia psychicznego
  • szpitalach lub oddziałach psychiatrycznych
  • ośrodkach interwencji kryzysowej
  • poradniach psychologiczno-pedagogicznych.

Depresja jest ciężką chorobą i nie można jej lekceważyć.  Czasami wymaga wielu zmian w życiu i pomocy psychoterapeuty.

Nie potrzebujesz skierowania do lekarza psychiatry. Możesz też iść po poradę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Lekarz POZ w wielu przypadkach może pomóc wyjść z kryzysu.

Relacje z ludźmi

Dbaj o zdrowe relacje z ludźmi.  Otaczaj się życzliwymi osobami. Szukaj kontaktu z tymi, którzy dają Ci poczucie bezpieczeństwa.  Toksyczne relacje nikomu nie służą. Może warto je zakończyć? Zwłaszcza jeśli źle wpływają na twoje samopoczucie i samoocenę, powodują cierpienie. Ogranicz kontakt z tymi, którzy Cię oceniają, krzywdzą.

Dbaj o relacje z życzliwymi ludźmi. Potrzebujesz kontaktu z tymi, których lubisz. Którzy dają Ci poczucie bezpieczeństwa i pomogą przejść kryzys. Samotność nie sprzyja leczeniu. Postaraj się wyjść do ludzi.

Sprawność ciała i mózgu

Dbaj o swoją sprawność fizyczną i intelektualną w każdym wieku. Ćwicz nie tylko ciało, ale i mózg. Podejmuj nowe wyzwania.  Czytaj, ucz się na pamięć fragmentów książek, rozwiązuj krzyżówki, graj w karty, szachy, wymyślaj nowe trasy wycieczek – stawiaj sobie nowe wymagania. Rozwiązywanie zadań aktywnie pobudza mózg do pracy.

Zdrowie psychiczne seniorów

Jeśli masz kontakt z seniorem, obserwuj, czy nie zmienia swoich zachowań.  Choroby mózgu o różnym charakterze najczęściej pojawiają się po 65. roku życia. Jeśli zauważysz zmiany – np. częste braki pamięci, kłopoty z doborem słów, koncentracją, orientacją w terenie – to może być oznaką demencji.

Objawami demencji mogą być np.:

  • zapominanie niedawnych zdarzeń
  • powtarzanie tych samych pytań w krótkim czasie
  • problem z doborem słów i trudności z koncentracją
  • zagubienie, zapominanie adresów i brak orientacji w czasie
  • gwałtowne zmiany nastroju
  • trudności w liczeniu, płaceniu za zakupy.

Zespół otępienny może oznaczać różne choroby mózgu z jedną wspólną cechą – utratą funkcji poznawczych. Skonsultuj się z lekarzem POZ, jeśli zauważysz niepokojące objawy.

Depresja poporodowa

„Baby blues” to poporodowy smutek, który pojawia się około trzeciego dnia po porodzie. Taki stan przeżywa 25-85 procent kobiet. Mama malucha staje się płaczliwa, poddenerwowana, drażliwa, może mieć kłopoty ze snem lub zaburzenia apetytu. Traci wiarę, że da radę w nowej roli matki.

Jeśli zły nastrój nie mija po kilkunastu dniach, może się okazać, że młoda mama ma depresję poporodową. W takiej sytuacji idź po poradę do lekarza, powiedz o tym swoim bliskim. Będziesz potrzebowała pomocy. Jeśli widzisz takie objawy u młodej matki, nie lekceważ tych stanów i pomóż znaleźć jej fachową pomoc.

Gdzie szukać pomocy w kryzysie psychicznym?

  • 116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu 24 godziny
  • 22 635 09 54 – telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę, czwartek w godz. 17.00–20.00, w środy w godz. 14.00 – 16.00 – dyżur na temat choroby Alzheimera
  • 800 120 226 – policyjny telefon zaufania w sprawie przemocy w rodzinie
  • 22 484 88 01 – antydepresyjny telefon zaufania fundacji ITAKA.

Więcej informacji o opiece psychiatrycznej i leczeniu uzależnień przeczytasz w artykule Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień | Pacjent (link otwiera się w nowej karcie)

Tagi

Ciąża Kobieta Mężczyzna Mózg Telefon zaufania Depresja