Aktualizacja: 03.11.2023
W początkowym stadium choroby nie daje żadnych objawów. Dlatego tak ważna jest profilaktyczna cytologia
Rak szyjki macicy
- Rak szyjki macicy wykryty we wczesnym stadium rozwoju daje 99,9% szans na wyleczenie.
- Cytologia i szczepienia przeciw HPV to najskuteczniejsze metody walki z tym nowotworem.
- Każdego dnia dziesięć Polek słyszy diagnozę raka szyjki macicy, połowa z nich przegrywa walkę z chorobą z powodu zbyt późnego jej wykrycia.
- Ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem. Ponad 50% przypadków stanowią kobiety pomiędzy 45. a 65. rokiem życia.
Jakie są przyczyny rozwoju i objawy raka szyjki macicy?
Główne czynniki ryzyka rozwoju raka szyjki macicy:
- infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV)
- wiek (szczyt zachorowań przypada pomiędzy 45. a 55. rokiem życia)
- wczesne rozpoczęcie życia seksualnego
- duża liczba partnerów seksualnych
- duża liczba porodów
- niski status społeczny i ekonomiczny
- palenie papierosów
- stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym
- niemonogamiczni partnerzy seksualni, z infekcją HPV.
Zaawansowane stadium choroby może objawiać się:
- krwawieniem kontaktowym
- krwistymi lub wodnistymi upławami o przykrym zapachu i brudnoszarym kolorze
- bólem w okolicy podbrzusza i miednicy
- obrzękami kończyn dolnych
- bolesnym parciem na mocz i stolec
- krwią w moczu i stolcu
- nadciśnieniem.
Kluczowa jest regularna cytologia
Cytologia to skuteczne, bezpieczne i bezbolesne badanie. Do pobrania materiału z tarczy i kanału szyjki macicy wykonywanego przez lekarza ginekologa lub położną wykorzystuje się sprzęt jednorazowego użytku, tj. wziernik ginekologiczny i szczoteczkę cytologiczną.
Pobrany materiał przekazuje się do oceny mikroskopowej.
Zrób cytologię w programie badań przesiewowych
Cytologię wykonasz bezpłatnie w ramach programu NFZ.
Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy
- Kto? ➔ kobiety w wieku 25-64 lat.
- Gdzie na badania? ➔ do gabinetów ginekologiczno-położniczych oraz wybranych placówek POZ, które mają kontrakt z NFZ.
- Jeśli wynik cytologii nie wskaże żadnych niepokojących zmian, badanie w ramach programu można bezpłatnie powtórzyć po 3 latach. Kobiety obciążone czynnikami ryzyka, tj. kobiety zakażone HIV, przyjmujące leki immunosupresyjne, zakażone HPV, mają prawo do badań profilaktycznych co 12 miesięcy.
- W przypadku nieprawidłowego wyniku i konieczności dalszej diagnostyki wykonuje się badanie kolposkopowe lub kolposkopię z biopsją i badaniem histopatologicznym pobranych wycinków.
Zaszczep dziecko przeciwko wirusowi HPV
- Prawie wszystkie przypadki raka szyjki macicy (99%) związane są z zakażeniem szczepami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), przenoszonym podczas kontaktów seksualnych.
- Około 70% ludzi podczas swojego życia miało lub będzie miało kontakt z wirusami brodawczaka.
- Zaledwie u 2% kobiet zakażonych HPV może wystąpić rak szyjki macicy.
Przed zakażeniem wirusem HPV najskuteczniej chronią szczepienia. Należy je wykonać odpowiednio wcześnie przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej.