Aktualizacja: 02.07.2024
Czy wiesz, że profilaktyka raka jelita grubego zmniejsza śmiertelność z jego powodu o 50-60%? Poznaj kilka sposobów, dzięki którym możesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na ten nowotwór!
Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem złośliwym w polskiej populacji. A ryzyko zachorowania na ten nowotwór rośnie po 50. roku życia. Dlatego tak ważne wprowadzanie zdrowych nawyków od najmłodszych lat oraz wykonywanie po 50. roku życia badania kolonoskopii.
Czym jest rak jelita grubego?
Rak jelita grubego to nowotwór występujący w końcowym odcinku przewodu pokarmowego. Rozwija się powoli, ze zmian łagodnych – tzw. polipów, które są zmianą przednowotworową. Polipy można łatwo usunąć, zapobiegając rozwojowi choroby.
Kto jest narażony na rozwój raka jelita grubego?
Do czynników, które mogą wpływać na rozwój tego nowotworu zalicza się:
- wiek powyżej 50. roku życia
- uwarunkowania genetyczne
- obecność polipów w jelicie grubym
- choroby zapalne jelit
- siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej
- nieprawidłowa dieta, nadmierna masa ciała
- nadużywanie alkoholu i palenie papierosów.
Sposób na raka – profilaktyka raka jelita grubego
Dbając o swoje zdrowie możesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka. Dlatego wprowadzaj nawyki takie jak:
- utrzymuj prawidłowe BMI przez całe życie
- zadbaj o regularną aktywność fizyczną
- zadbaj o zdrową dietę – zalecenia dietetyczne obejmują pokarmy bogate w składniki odżywcze: warzywa, owoce, ziarna, ryby i inne jedzenie bogate w wapń, błonnik i kwasy omega-3
- unikaj czerwonego mięsa, produktów przetworzonych, alkoholu
- rzuć palenie tytoniu
Badaj się profilaktycznie!
Jakie badania warto wykonać?
1. Badania kału w kierunku obecności krwi utajonej. W zależności od użytego testu, czułość metody waha się od 50 do 80%. Skierowanie do badania laboratoryjnego wystawia m.in. lekarz POZ. Jeżeli występują czynniki ryzyka, badanie kału można wykonać w ramach programu “Profilaktyka 40 Plus”.
2. Kolonoskopia, która daje 95% czułości w wykrywaniu raka jelita grubego.
Kolonoskopię wykonuje się aparatem z giętką końcówką (kolonoskop). Na jego końcu umieszczona jest kamera. Aparat wprowadza się przez odbyt do samego początku jelita grubego i wycofując go, ogląda się kolejne fałdy jelita. Jeżeli napotka się polipy (do 15 mm), można je usunąć już w trakcie badania. Bezpłatną kolonoskopię, bez skierowania, wykonasz w programie badań przesiewowych raka jelita grubego.
Program badań przesiewowych raka jelita grubego jest dla osób, które:
- są w wieku 50–65 lat lub w wieku 40–49 lat i mają krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego
- nie wykonywały kolonoskopii w okresie ostatnich 10 lat i nie mają objawów sugerujących raka jelita grubego.
Do udziału w programie nie jest wymagane skierowanie.
Dowiedz się więcej o programie na stronie Pacjent.gov.pl
Więcej na temat kolonoskopii dowiesz się, oglądając ten film: Kolonoskopia (film)/Akademia NFZ
