To, czy zachorujesz na nowotwór, zależy w dużej mierze od czynników zewnętrznych. Na większość z nich masz wpływ. Ponieważ lepiej zapobiegać niż leczyć, zwróć szczególną uwagę na pierwotną profilaktykę chorób nowotworowych
Czym jest profilaktyka pierwotna?
To działania, które podejmujesz, zanim choroba się pojawi. Polegają one na unikaniu czynników ryzyka, np. poprzez zdrowy styl życia.
O czym warto pamiętać?
Nie można przewidzieć, kto z nas na pewno zachoruje na nowotwór, jednak u części osób ryzyko choroby jest znacznie wyższe ze względu na czynniki, na które możemy mieć wpływ. WHO szacuje, że dzięki zmianie stylu życia i działaniom profilaktycznym udałoby się uniknąć nawet do 30 − 50% nowotworów. Europejski kodeks walki z rakiem oparty na naukowych badaniach Evidence-based medicine pokazuje, jak przez proste, codzienne działania można obniżyć ryzyko zachorowania na nowotwory.
- Unikaj palenia papierosów i innych form używania tytoniu. Palenie jest przyczyną wielu chorób oraz przedwczesnej śmierci. Jedynym sposobem, żeby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka, jest zerwanie z nałogiem.
- Stwórz w domu i miejscu pracy przestrzeń wolną od dymu tytoniowego. Dym tytoniowy zawiera kilka tysięcy związków chemicznych, z których kilkadziesiąt jest rakotwórczych. Jeśli jest wdychany do płuc z papierosa bądź z powietrza, zwiększa wielokrotnie ryzyko zachorowania na nowotwory.
- Postaraj się utrzymywać odpowiednią masę ciała. Ryzyko rozwoju raka rośnie proporcjonalnie wraz ze wzrostem ilości tłuszczu w organizmie.
- Zadbaj o zdrową, zbilansowaną dietę z dużą ilością warzyw i owoców, unikaj fast-foodów i wysoce przetworzonych produktów.
- Regularnie uprawiaj aktywność fizyczną dostosowaną do Twoich możliwości. Optymalnie powinniśmy poświęcać każdego dnia 60 minut na ruch o średniej intensywności lub 30 minut o wysokiej intensywności.
- Ogranicz spożywanie napojów alkoholowych.
- Stosuj odpowiednią ochronę przed promieniowaniem słonecznym i ogranicz opalanie. Częste narażenie organizmu na działanie promieniowania UV, bez względu na źródło jego pochodzenia, zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwory skóry.
- Staraj się zminimalizować czynniki rakotwórcze w miejscu pracy. Stosuj zalecenia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Upewnij się, czy w domu nie jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysoki stężeniem radonu.
- Pamiętaj, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi u kobiet. Z kolei hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów.
- Korzystaj ze szczepień ochronnych (np. przeciwko WZW typu B czy HPV)
- Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: raka jelita grubego (zalecenie dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet), raka piersi (u kobiet), raka szyjki macicy (u kobiet).
Korzystaj z oficjalnego portalu wiedzy onkologicznej
Zastanawiasz się jak wdrożyć profilaktykę do codziennego życia? Chcesz się dowiedzieć więcej na temat chorób nowotworowych i poznać najnowsze metody ich leczenia? Narodowy Portal Onkologiczny (link otwiera się w nowej karcie) to miejsce, gdzie znajdziesz m.in.
- aktualne dane o nowotworach i terapiach
- praktyczne informacje
- porady dla pacjentów i ich bliskich.
Sprawdzona wiedza o nowotworach zwiększy Twoje poczucie bezpieczeństwa.