Kalendarz badań
Sezonowo, zwykle od jesieni do wiosny, występują zakażenia RSV. Syncytialny wirus oddechowy atakuje układ oddechowy
Na RSV można chorować więcej niż raz. Nie ma terapii przeciw temu wirusowi, chorobę leczy się objawowo. Zwykle sezon chorobowy trwa od października lub listopada do kwietnia lub maja.
Jak się uchronić przez RSV
Przed zakażeniem RSV chroni szczepionka, a w przypadku małych dzieci dodatkowo przeciwciała monoklonalne. Osoby dorosłe można zaszczepić w czasie całego sezonu infekcyjnego, ale najlepiej przed jego rozpoczęciem.
Jak się przenosi wirus:
- drogą kropelkową, kiedy np. chory kicha, kaszle
- przez ręce i przedmioty zanieczyszczone wydzieliną z dróg oddechowych chorego.
Ciała monoklonalne
Uodpornienie bierne niemowląt i noworodków polega na podaniu przeciwciał monoklonalnych, aby zapobiegać chorobie dolnych dróg oddechowych wywołanej przez RSV. To gotowe przeciwciała podawane niemowlętom w zastrzyku. Chronią je przed wirusem RSV przez kilka miesięcy. Dzieci powinny być zabezpieczone w pierwszym dla nich sezonie występowania zakażeń RSV. Szczepienie matki przeciw RSV w ciąży nie powinno być powodem wykluczenia dziecka z profilaktyki biernej za pomocą przeciwciała monoklonalnego.
Czy RSV jest groźny?
Każdy może zachorować na RSV. Choroba jest najgroźniejsza dla:
- niemowląt (szczególnie wcześniaków)
- osób starszych, zwłaszcza z chorobami przewlekłymi układu oddechowego, z wadami serca, po przeszczepach, w immunosupresji.
Najczęstszym powikłaniem jest:
- zapalenie oskrzelików (u małych dzieci)
- zapalenie płuc.
Po przechorowaniu może utrzymywać się nadwrażliwość oskrzeli.
RSV jest najczęstszą przyczyną zapalenia oskrzelików i płuc u dzieci w wieku poniżej 1 roku życia. Najważniejszym czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu są:
- wiek dziecka
- kiedy się urodziło: w trakcie, krótko przed lub w trakcie sezonu RSV.
Zakażenie RSV może prowadzić do ciężkiego przebiegu choroby i wymagać hospitalizacji u osób:
- z osłabionym układem immunologicznym, w tym osób starszych
- z chorobami płuc, serca lub chorujących na cukrzycę.
Najczęściej z powodu zakażenia RSV hospitalizowane są osoby z chorobami współistniejącymi, takimi jak cukrzyca oraz przewlekłe choroby serca i płuc. RSV może u nich powodować ciężkie choroby układu oddechowego.
Szacuje się, że każdego roku w tych populacjach odnotowuje się około 3 mln przypadków ostrego zakażenia dróg oddechowych wywoływanego przez RSV.
Do grup ryzyka ciężkiego przebiegu i powikłań zakażenia RSV u dorosłych należą osoby:
- po 60 roku życia
- ze współistniejącymi schorzeniami kardiologicznymi, w tym szczególnie z niewydolnością serca, chorobą niedokrwienną serca, zaburzeniami rytmu serca
- ze współistniejącymi schorzeniami płuc, w tym szczególnie z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, astmą oskrzelową
- osoby z obniżoną odpornością, w tym szczególnie po przeszczepie szpiku kostnego, po przeszczepie narządowym
- które są pensjonariuszami domów opieki po 60 roku życia
- z cukrzycą
- z przewlekłą chorobą nerek, z chorobami hematologicznymi.
Kogo warto zaszczepić?
Szczepienia przeciw RSV są szczególnie zalecane:
- osobom w wieku 60 lat i starszym
- osobom w wieku 18 lat i starszym z chorobami towarzyszącymi, które zwiększają ryzyko zachorowania na chorobę wywoływaną przez RSV
- kobietom w ciąży w celu biernej ochrony dzieci od urodzenia do 6 miesiąca życia przed chorobami dolnych dróg oddechowych wywoływanymi przez RSV. To najlepsza metoda ochrony noworodków.
Szczepionki przeciw RSV
Szczepionki przeciw RSV należą do grupy szczepionek inaktywowanych (zabitych). W Polsce dostępne są 2 różne szczepionki przeciw RSV: Abrysvo i Arexvy.
- Szczepionka Abrysvo może być podawana:
- osobom w wieku 18 lat i starszym:
- w wieku 65+ lat szczepionka jest bezpłatna w ramach refundacji (refundacja 100%, szczepionka bezpłatna na wykazie leków „pacjent 65+”). Potrzebujesz receptę na refundowaną szczepionkę.
- w wieku 60-64 lat szczepionka jest w dostępna w ramach refundacji aptecznej z odpłatnością 50%. Potrzebujesz receptę na refundowaną szczepionkę.
- kobietom w ciąży – w celu biernej ochrony niemowląt do 6 miesiąca życia przed chorobami dolnych dróg oddechowych wywołanymi przez RSV. Szczepionka jest bezpłatna. Potrzebujesz receptę na refundowaną szczepionkę (lista ciąża+).
W pozostałych grupach wieku szczepionka jest odpłatna.
- Szczepionka Arexvy może być podawana osobom:
- w wieku 65+ (refundacja 100%, szczepionka bezpłatna, potrzebna recepta z kodem „S”)
- w wieku 60-64 lata (refundacja apteczna 50%, potrzebna recepta z kodem „S”).
- w wieku od 50 do 59 lat ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na chorobę – odpłatnie.
Po szczepieniu możesz zaobserwować takie niepożądane odczyny poszczepienne, jak: ból w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, bóle mięśni, bóle głowy, bóle stawów. Te objawy mijają w ciągu kilku dni.
Poznaj kalendarze szczepień dla dorosłych (link otwiera się w nowej karcie).
Przeczytaj więcej w magazynie „Ze Zdrowiem” pt. „Szczepimy się” (link otwiera się w nowej karcie).
