Aktualizacja: 09.10.2023
Na IBS choruje około 11% ludzi na całym świecie. Czym jest IBS? Jak go leczyć i jak się przed nim uchronić?
IBS to zespół jelita drażliwego. To przewlekła choroba czynnościowa układu pokarmowego. Należy do grupy zaburzeń osi jelito – mózg. Polega na nawracających zaburzeniach pracy jelita cienkiego i grubego.
Istnieją cztery postacie tej choroby:
- z dominującym zaparciem (IBS-C)
- z dominującą biegunką (IBS-D)
- mieszana – ze zmiennym trybem wypróżnień (IBS-M)
- nieokreślona (IBS-U).
Objawy IBS
Zespół jelita drażliwego objawia się bólami brzucha, wzdęciami i zaburzeniami rytmu wypróżnień. Objawy tej choroby nie są uwarunkowane zmianami biochemicznymi i organicznymi.
oś mózg – jelita to mechanizm sprzężenia zwrotnego. Mózg komunikuje się z jelitami, jelita wpływają na mózg. Są wręcz nazywane drugim mózgiem. Jeśli poznasz ich działanie, zrozumiesz własny organizm.
- uwarunkowania genetyczne
- długoterminowa antybiotykoterapia
- zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego
- stres i zaburzenia emocjonalne
- zakażenie układu pokarmowego
- alergie na składniki pokarmowe
- niewłaściwa dieta, alkohol.
Leczenie i profilaktyka
Na IBS nie ma jednego, konkretnego lekarstwa. Możesz jednak łagodzić objawy nie tylko za pomocą leków.
Żeby pomóc sobie radzić z objawami i nauczyć się z nimi żyć, musisz:
- zmienić dietę i nawyki żywieniowe – dostosuj je do aktualnych objawów
- wypracować metody radzenia sobie ze stresem – zadbaj o równowagę psychiczną
- uprawiać umiarkowaną aktywność fizyczną – dopasuj ją do stylu życia
- poprawić jakość snu
- przywrócić stan równowagi flory bakteryjnej (eubiozy).
Dieta LOW FODMAP
Jednym z głównych elementów terapii w IBS jest odpowiednia dieta LOW FODMAP. Spożywa się w niej małe ilości fermentujących węglowodanów z grupy oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów oraz polioli.
Dieta LOW FODMAP to dieta trójetapowa, którą stosuje się, by złagodzić objawy zespołu jelita drażliwego. Ta krótkoterminowa dieta ze względu na ograniczenia odżywcze.
Dieta LOW FODMAP jest podzielona na trzy etapy:
I. Etap – eliminacja produktów zawierających FODMAP
II. Etap – reintrodukcja – ponowne wprowadzenie FODMAP
III. Etap – personalizacja zaleceń dietetycznych.
Jak rozpoznać IBS?
Zespół jelita drażliwego rozpoznaje się zgodnie z Kryteriami Rzymskimi IV. W rozpoznaniu trzeba stwierdzić, czy przez trzy miesiące utrzymują się i nawracają:
- skurcze i ból brzucha
- zaburzony rytm i konsystencja wypróżnień – biegunka, zaparcia, mieszane
- wzdęcia, nudności, wymioty
- niepokój, zaburzenia koncentracji, zaburzenia snu, depresja.
Postawienie diagnozy możliwe jest po spełnieniu pewnych kryteriów (nawracający ból brzucha i związany z tym zaburzony rytm wypróżnień). W diagnozie ważne jest także wykluczenie innych schorzeń jelita grubego bądź cienkiego.
Kiedy zgłosić się do lekarza
Zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu, jeśli:
- zauważysz u siebie objawy IBS, które utrzymują się i systematycznie nawracają
- odczuwasz dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego
- masz obawy przed wyjściem z domu, z powodu tych dolegliwości.
