Aktualizacja: 23.02.2023
Choroby układu sercowo-naczyniowego są najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. W 2017 r. w Polsce na chorobę niedokrwienną serca chorowało 1,6 mln osób (według danych Institute for Health Metrics and Evaluation)
Choroba niedokrwienna serca (ChNS) jest szerokim pojęciem i obejmuje wszystkie stany niedokrwienia mięśnia sercowego – niezależnie od powodujących je czynników. ChNS to zespół objawów, które wynikają z nieprawidłowego przepływu krwi przez tętnice wieńcowe. Najczęściej przyczyną ChNS jest miażdżyca tętnic.
Główne czynniki ryzyka ChNS, na które ma wpływ pacjent:
- nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia lipidowe,
- palenie tytoniu,
- nadwaga i otyłość,
- niewłaściwa dieta,
- cukrzycę,
- nadużywanie alkoholu,
- niska aktywność fizyczna
- czynniki psychospołeczne.
Profilaktyka ChNS
1. Zdrowa, prawidłowo zbilansowana dieta
- Postaw na dietę zbliżoną do diety śródziemnomorskiej, bogatą w warzywa i owoce.
- Wyeliminuj lub zredukuj czerwone mięso i cukry proste.
- Spożywaj więcej oliwy z oliwek, oleju lnianego, roślin strączkowych.
- Unikaj słodzenia i nie nadużywaj soli. Dzienna maksymalna porcja soli powinna mieścić się w łyżeczce.
2. Utrzymanie prawidłowej masy ciała
Kontroluj masę ciała, walcz z nadwagą. Bardzo ważne jest regularnie monitorowanie masy ciała i wyliczanie BMI.
3. Aktywność fizyczna
- Wykonuj tygodniowo od 150 do 300 minut wysiłku fizycznego umiarkowanej intensywności.
- Intensywność wysiłku fizycznego dostosuj do swoich możliwości. Każda aktywność jest ważna, a systematyczność jest podstawą sukcesu.
4. Rzucenie palenia
Rzuć palenie. Zawarte w papierosach substancje, np. nikotyna, tlenek węgla oraz gazy oksydacyjne, mają udowodnione działanie w prowokowaniu ostrych stanów sercowo-naczyniowych.
5. Badania profilaktyczne
- Systematycznie wykonuj badania laboratoryjne m.in. poziom cholesterolu, glikemii, kwasu moczowego.
- Regularnie wykonuj pomiar ciśnienia tętniczego.
- Zadbaj o dobry sen i redukuj stres, naucz się odpoczywać.
Profilaktyka z NFZ
W ramach NFZ możesz skorzystać z usług, które pozwolą Ci zadbać o Twoje zdrowie.
Kioski profilaktyczne NFZ
Kioski to miejsca, w których możesz wykonać najważniejsze pomiary medyczne, takie jak:
- ciśnienie tętnicze krwi
- analizę składu ciała
- indeks BMI.
Kioski profilaktyczne znajdziesz w każdym oddziale wojewódzkim NFZ.
Portal Diety NFZ
Portal Diety NFZ to strona, na której dostaniesz bezpłatny dostęp do gotowych jadłospisów opartych na diecie DASH i porad żywieniowych.
Program treningowy
Na kanale YouTube znajdziesz kilka programów treningowych, w tym program „8 tygodni do zdrowia”.
Program profilaktyczny ChUK
Możesz wziąć także udział w programie profilaktycznym ChUK. Program ten skierowany jest do osób w wieku od 35 do 65 lat, u których nie rozpoznano choroby układu krążenia. Z programu można skorzystać raz na 5 lat.
W ramach tego programu lekarz lub pielęgniarka:
- przeprowadzą z Tobą wywiad
- skierują Cię na badania, takie jak: pomiar ciśnienia tętniczego krwi oraz badania biochemiczne.
Następnie na podstawie wyników lekarz oceni ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia oraz przekaże zalecenia.
Program ChUK realizują wszystkie przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Więcej o programie ChUK przeczytasz w tym artykule: Profilaktyka chorób układu krążenia (CHUK) | Pacjent