Kategoria: Kości i stawy
Opublikowano: 21.05.2025

Cierpisz na nawracające bóle stawów, którym towarzyszy zaczerwienienie, tkliwość, wzrost temperatury i obrzęk? Być może przyczyną jest dna moczanowa

Dna moczanowa to choroba, której przyczyną jest zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi, czyli hiperurykemia

Choroba królów

Choroba ta, znana od starożytności, nazywana była niegdyś chorobą królów i bogaczy. Nazwę tę zawdzięczała temu, że zachorowania były związane z dietą bogatą w białko i tłuszcze zwierzęce w połączeniu z alkoholem. Dawniej dnę moczanową, która obejmowała staw znajdujący się przy paluchu stopy, określano również podagrą.

Dna moczanowa może jednak zaatakować inne stawy np.: kciuka, kręgosłupa, barkowy czy kolanowy.

Dna moczanowa to choroba metaboliczna, której przyczyną jest nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi. Prowadzi to do odkładania się kryształów soli kwasu moczowego w stawach i innych tkankach (ścięgnach, nerkach), co sprzyja stanom zapalnym.

Dlaczego kwas moczowy się odkłada?

Kwas moczowy powstaje w wyniku metabolizmu puryn, składników organicznych występujących m.in. w mięsie i rybach. Zwykle kwas ten rozpuszcza się we krwi i przechodzi przez nerki do moczu. Zdarza się jednak, że organizm wytwarza go za dużo lub nerki wydalają go za mało. Do wzrostu stężenia kwasu moczowego przyczynia się również picie w nadmiarze alkoholu, który odwadnia organizm, utrudniając czasowo wydalanie kwasu moczowego przez nerki. Zwiększone stężenie kwasu moczowego we krwi nazywamy hiperurykemią. Nie jest to jeszcze choroba. Tylko u co piątej osoby ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego rozwija się dna moczanowa.

Czynniki ryzyka dny moczanowej

Czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu dny moczanowej mogą być:

  • dieta bogata w puryny
  • leki zwiększające stężenie kwasu moczowego
  • picie alkoholu (piwo, alkohole wysokoprocentowe)
  • odwodnienie
  • duży wysiłek fizyczny
  • choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca, nadwaga i otyłość
  • uraz mechaniczny
  • zabieg operacyjny, infekcja
  • uwarunkowania genetycznie.

Charakterystyczne objawy dny moczanowej

Najczęściej dna moczanowa dotyka stawu podstawy dużego palca – nazywamy ją wtedy podagrą. Może jednak dotknąć inne stawy np.: kciuka (chiragra), kręgosłupa (rachidagra), barkowy (omagra), kolanowy (gonagra). Najczęstszymi typowymi objawami dny moczanowej są:

  • ostry ból stawu
  • zwiększona temperatura w obrębie stawu
  • obrzęk i zaczerwienienie
  • ograniczony zakres ruchu w obrębie stawu.

Kiedy zgłosić się do lekarza

Jeśli zaobserwujesz u siebie dolegliwości charakterystyczne dla dny moczanowej, zgłoś się do swojego lekarza rodzinnego, który określi, co może być ich przyczyną. Gdy uzna, że jest taka potrzeba, zleci Ci podstawowe badania. Jeśli będą wskazania, może Cię skierować na konsultację do specjalisty reumatologa.

Pacjenci ze stwierdzoną dną moczanową pozostają pod stałą kontrolą lekarza, który monitoruje ich poziom kwasu moczowego we krwi.

Prowadź zdrowy styl życia

Proste zmiany w codziennej rutynie mogą wpłynąć na Twój ogólny stan zdrowia i pomogą Ci zadbać o prawidłowy poziom kwasu moczowego.

W obniżeniu stężenia kwasu moczowego we krwi pomaga modyfikacja sposobu żywienia. Doskonale sprawdzi się tu model diety DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension). To uniwersalna dieta o udowodnionych właściwościach prozdrowotnych stosowana w leczeniu i zapobieganiu nadciśnienia. Na portalu Diety NFZ znajdziesz plan żywieniowy DASH Dna moczanowa – Diety NFZ (link otwiera się w nowej karcie), który wspomaga leczenie tej choroby i sprzyja obniżeniu stężenia kwasu moczowego we krwi.