Szkolenie „O karmieniu piersią – dla personelu medycznego” składa się z 12 części. Tytuły poszczególnych części szkolenia oraz tematy w nich poruszone to:

I: Decyzje dotyczące żywienia dziecka

• Dokumenty uwzględniające zasady postępowania wobec karmiącej kobiety i dziecka.
• Organizacja opieki okołoporodowej i środowiskowej sprzyjająca karmieniu piersią.
• Rekomendacje dotyczące żywienia niemowląt i małych dzieci.
• Przeciwwskazania do karmienia piersią po stronie dziecka.
• Przeciwwskazania do karmienia piersią po stronie matki.
• Poza żywieniowe zastosowanie ludzkiego mleka. Ludzkie mleko jest używane jako lek.

II: Przygotowanie do karmienia piersią w czasie ciąży

• Anatomia piersi.
• Hormony kompleksu laktogennego.
• Prolaktyna i odruch wytwarzania pokarmu (odruch prolaktynowy).
• Oksytocyna i odruch wypływu pokarmu (odruch oksytocynowy).
• Zasada popytu i podaży po okresie stabilizacji laktacji.
• Badanie gruczołów piersiowych.
• Monitorowanie laktacyjnego rozwoju gruczołu piersiowego w czasie ciąży i po porodzie.
• Jak przygotować kobietę do karmienia piersią?

III: Pierwszy kontakt matki z dzieckiem

• Postępowanie z noworodkiem tuż po porodzie.
• Zasady prowadzenia pierwszego kontaktu między matką i dzieckiem.
• Zadania osoby asystującej w pierwszym kontakcie.
• Przeciwwskazania do pierwszego kontaktu „skóra do skóry”.
• Postępowanie po cesarskim cięciu.
• Przekazywanie informacji i dokumentacja.

IV: Dziecko oddzielone od matki

• Dziecko oddzielone od matki.
• Mleko matki – bezcenny lek.
• Odciąganie pierwszej siary.
• Technika odciągania ręką.
• Stymulacja laktacji.
• Przechowywanie odciągniętego pokarmu.
• Rozmrażanie i przechowywanie mleka po rozmrożeniu.
• Transport mleka z domu do szpitala.
• Higiena sprzętu do odciągania.
• Dobór metody podawania dziecku odciąganego pokarmu.
• Najstarsze metody karmienia.
• Karmienie kubeczkiem.
• Karmienie drenem przy piersi.
• Prawidłowe karmienie butelką.

V: I doba po porodzie

• Karmienia w pierwszej dobie po porodzie.
• Postępowanie w razie problemów ze ssaniem piersi.
• Wybór dogodnej pozycji do karmienia.
• Pozycja leżąca na boku.
• Pozycje krzyżowa lub spod pachy.
• Nauka przystawiania do piersi.
• Umiejętność właściwego wsparcia.

VI: II doba po porodzie

• Druga doba po porodzie – zmiany w zachowaniu.
• Wpływ pierwszych karmień na ciało matki.
• Obserwacja noworodka i kontrola karmień.
• Jak wspomagać matkę, gdy rośnie aktywność dziecka?
• Pokusa smoczka i sztucznego dokarmiania.
• Noworodki, które nie są aktywne.
• Dyskomfort lub otarcia brodawek u matki.
• Postępowanie przy płaskich lub wklęsłych brodawkach.

 VII: III i IV doba po porodzie

• Nawał pokarmowy.
• Kontynuacja zasady karmienia „na żądanie”.
• Nawał – jak nie dopuścić do powikłań?
• Rozpoznawanie prawidłowego i efektywnego ssania.
• Skutki nieprawidłowego przystawienia.
• Zasada popytu i podaży w regulacji laktacji.
• Czy matka powinna odciągać pokarm w trakcie nawału?
• Najczęstsze problemy z nawałem.
• Wpływ nawału na noworodka.
• Ocena karmienia piersią i wskaźników przez specjalistę.
• Właściwa wiedza i umiejętności matki.

VIII: Okres stabilizacji laktacji (pierwszy miesiąc życia dziecka)

• Uwarunkowania stabilnej laktacji na właściwym poziomie.
• Subiektywne i obiektywne wskaźniki efektywnego karmienia piersią.
• Pozorny i rzeczywisty niedobór pokarmu. Poszukiwanie przyczyn rzeczywistych niedoborów pokarmu.
• Ryzyko i czynniki sprzyjające przedwczesnemu odstawieniu od piersi.
• Odżywianie matki karmiącej.
• Konsekwencje nieprawidłowego odżywiania kobiety karmiącej piersią dla matki i dziecka.
• Zadania personelu medycznego w opiece nad matką karmiącą i jej dzieckiem.

IX: Wprowadzanie żywności uzupełniającej (koniec pierwszego i drugie półrocze życia dziecka)

• Dojrzałość dziecka do spożywania pokarmów stałych.
• Zasady wprowadzania żywności uzupełniającej pod osłoną karmienia piersią.
• Rodzaje wprowadzanych potraw.
• Kontynuacja karmienia piersią.
• Sposoby podawania pokarmów.

X: Powrót do pracy i prawa matki karmiącej piersią

• Prawna ochrona kobiet karmiących wracających do pracy.
• Wsparcie w utrzymaniu laktacji po powrocie do pracy.
• Jak utrzymać laktację na wystarczającym poziomie?
• Odciąganie pokarmu w miejscu pracy.
• Wybór sprzętu do odciągania i przechowywania mleka.

XI: Rozwiązywanie problemów laktacyjnych

• Problemy laktacyjne wczesnego okresu połogu.
• Problemy późnego okresu połogu i w czasie kolejnych miesięcy karmienia.
• Zastój (zatkanie przewodu wyprowadzającego).
• Zapalenie piersi.
• Ropień i inne powikłania zapalenia piersi.
• Informacja na temat korzyści i metod karmienia piersią ma konsekwencje zdrowotne dla matki i dziecka.
• Dokumentacja medyczna.

XII: Zakończenie karmienia piersią

• Hamowanie laktacji w połogu i pierwszym półroczu po porodzie – wskazania.
• Niefarmakologiczne sposoby wygaszania laktacji.
• Farmakologiczne środki hamujące laktację.
• Zakończenie karmienia piersią.
• Zmiany w anatomii piersi.

Szkolenie kończy się testem, składającym się z 10 pytań losowo wybranych. Poprawne udzielenie odpowiedź na co najmniej 7 pytań uprawnia do odbiory certyfikatu generowanego na platformie.

Szkolenie dedykowane jest wszystkim pracownikom służby zdrowia.

Autorki scenariusza – lek. med. Katarzyna Raczek Pakuła, położna Kinga Osuch.